Trạm sạc – Trở ngại lớn nhất của ô tô điện đúng hay sai?

Trạm sạc ô tô điện là gì? Có những loại trạm sạc nào? Xây điểm sạc tại nhà có khả thi không? Trạm sạc có phải là trở ngại lớn nhất của xe điện không?

Với chi phí xăng dầu ngày càng tăng và mong muốn giảm thiểu khí thải của các phương tiện giao thông, ô tô điện đang dần trở thành xu thế. Kéo theo đó, cơ sở hạ tầng của các trạm sạc cũng đang được quan tâm đầu tư.

Tuy nhiên, một câu hỏi đặt ra là, liệu trạm sạc có phải là rào cản cuối cùng cho tương lai của ô tô điện không? Hãy cùng Daily Auto đi tìm câu trả lời thỏa đáng nhất cho câu hỏi này.

Trạm sạc ô tô điện là gì?

Trạm sạc ô tô điện là gì?

Trạm sạc điện là nơi lắp đặt thiết bị kết nối xe điện (EV) với nguồn điện để sạc lại ô tô điện (xe con; xe buýt; xe hybrid…). Một số trạm sạc có các tính năng năng cao như: đồng hồ đo thông minh; khả năng kết nối mạng… Trong khi những trạm sạc khác thì cơ bản hơn.

Trên thế giới, trạm sạc xe điện thường được các Công ty tư nhân cung cấp tại các điểm đỗ xe trong thành phố hoặc các trung tâm mua sắm bán lẻ. Các trạm này cung cấp đầy đủ các loại đầu nối để phù hợp với nhiều tiêu chuẩn đầu nối sạc khác nhau.

Ở Việt Nam, xe ô tô điện là một phương tiện khá mới mẻ nên các trạm sạc công cộng chưa phổ biến. Tuy nhiên, với sự ra mắt của các mẫu xe điện VinFast, chắc chắn nhu cầu về trạm sạc công cộng sẽ ngày càng cao hơn và chúng ta hoàn toàn có thể kỳ vọng về một hệ thống các trạm sạc được VinFast đầu tư, xây dựng trên khắp toàn quốc.

Thời gian sạc đầy là bao lâu?

Thời gian sạc đầy là bao lâu?

Trên thực tế, có 3 loại trạm sạc EV (còn được gọi là thiết bị cung cấp xe điện; hoặc Electric Vehicle Supply Equipment – EVSE). Cụ thể:

Trạm sạc EV cấp 1

Bộ sạc EV cấp 1 sử dụng nguồn điện xoay chiều (AC), phích cắm 120V và không cần phải cài đặt bất kì thiết bị bổ sung nào. Theo quy chuẩn, nó cung cấp phạm vi di chuyển 6 – 8km cho mỗi giờ sạc.

Ưu điểm của bộ sạc này là giá thành rẻ, ít tốt kém. Và nhược điểm là thời gian sạc lâu. Để sạc đầy pin của xe, chủ xe sẽ phải sạc qua đêm, thậm chí là lâu hơn. Chính vì mất nhiều thời gian để sạc nên bộ sạc này thường được sử dụng trong phạm vi gia đình.

Trạm sạc EV cấp 2

Bộ sạc EV cấp 2 sử dụng nguồn điện xoay chiều, phích cắm 208V (cho thương mại) hoặc 240V (cho dân dụng). Do đó, chúng không phù hợp với ổ cắm tiêu chuẩn gia đình. Thay vào đó, để cài đặt chúng, bạn cần phải nhờ đến sự giúp đỡ của một thợ điện chuyên nghiệp.

Thông thường, bộ sạc EV cấp 2 cung cấp phạm vi di chuyển khoảng 20 – 100km cho mỗi giờ sạc. Như vậy, để sạc đầy pin một chiếc xe ô tô điện, bạn cần khoảng 2 – 3 giờ sạc.

Trạm sạc EV cấp 3

Bộ sạc EV cấp 3 (còn được gọi là bộ sạc nhanh DC) sử dụng dòng điện một chiều (DC), phích cắm 480V. Chúng cung cấp điện 1 chiều cho pin thông qua một cổng sạc đặc biệt. Bộ sạc nhanh này cung cấp phạm vi di chuyển 65 – 70km cho mỗi 10 phút sạc. Trên thế giới, trạm sạc Tesla Supercharger thậm chí còn được thiết kế để sạc tốc độ cao hơn đáng kể.

Ưu điểm của bộ sạc này là sạc nhanh. Nhưng lại có nhược điểm lớn là không tương thích với tất cả các xe. Ngoài ra, chúng đòi hỏi các thiết bị chuyên dụng để cài đặt vào bảo trì.

Vậy, thời gian sạc đầy xe điện là bao lâu? Câu trả lời chính xác tùy thuộc vào thương hiệu xe bạn chọn; loại xe bạn chọn; bộ sạc bạn chọn và thông số kỹ thuật quy định của nhà sản xuất.

Nhu cầu năng lượng to lớn, vậy sạc điện ở đâu tốt nhất?

Sạc ô tô điện ở đâu tốt nhất?

Là một chủ sở hữu mới của một chiếc xe điện, tất nhiên, bạn sẽ nghĩ đến việc sạc điện ở đâu là tốt nhất. Dựa trên băn khoăn này, Daily Auto đưa ra một số gợi ý như sau:

Trạm sạc ô tô điện tại nhà

Phần lớn việc sạc lại ô tô điện tại nhà được thực hiện thông qua một cổ cắm điện 120V hoặc một trạm sạc AC chậm được lắp đặt trong nhà chung cư.

Trạm sạc ô tô điện công cộng

Nếu bạn không có khả năng lắp đặt trạm sạc tại nhà; nếu bạn không có chỗ đậu xe riêng; hoặc bạn không có quyền sử dụng trạm sạc được lắp đặt trong nhà chung cư thì bạn có thể lựa chọn trạm sạc công cộng. Chúng được thiết kế để sạc xe điện của bạn nhanh hơn bằng bộ sạc EV cấp 2 hoặc bộ sạc EV cấp 3.

Trạm sạc ô tô điện tại bãi đậu xe

Khi mà mức độ phủ sóng của trạm sạc dày đặc, bạn hoàn toàn có thể tìm thấy một trạm sạc cho ô tô điện của mình ở bãi đậu xe của trung tâm mua sắm; nhà hàng; hoặc thậm chí là khách sạn. Các trạm sạc này là tài sản để các thương hiệu thu hút và giữ chân khách hàng của mình đến mua sắm hoặc trải nghiệm dịch vụ của họ.

Trạm sạc ô tô điện trên đường cao tốc

Lựa chọn cuối cùng là các trạm sạc cực nhanh cho ô tô điện trên đường cao tốc. Sự phát triển của mạng lưới trạm thu phí bên ngoài khu vực đô thị đã tạo điều kiện thuận lợi cho các chuyến đi đường dài và trung bình với tô. Chính vì vậy, việc lắp đặt các trạm sạc trên đường cao tốc là yêu cầu cấp thiết, song song với việc phát triển các trạm sạc trong đô thị.

Sạc điện tại các trạm sạch này, ô tô điện có thể phục hồi 80% pin chỉ trong vòng chưa đầy 30 phút, để có thể di chuyển quãng đường lên tới 150km. Tuy nhiên, để sạc xe điện bằng loại sạch cực nhanh này, xe của bạn phải được trang bị loại pin tương thích. Đặc biệt hơn, công suất mà bộ sạc ô tô chịu được là yếu tố then chốt để có thời gian sạc lại nhanh chóng.

Xây điểm sạc tại nhà có khả thi không?

Việc lắp đặt điểm sạc là một ý tưởng khả thi. Điểm sạc tại nhà sẽ cho phép bạn chủ động trong việc sạc ô tô điện và tiết kiệm thời gian hơn. Ngoài ra, chi phí tiền điện cũng thấp hơn so với sạc xe điện tại các trạm sạc công cộng. Do điện sản xuất kinh được tính phí cao hơn so với điện sinh hoạt.

Trạm sạc điện ô tô điện VinFast

Trạm sạc ô tô điện VinFast

Với sự ra mắt của VinFast VF e34 và tiếp theo là VF e35 và VF e36, rõ ràng, hệ sinh thái xe điện của VinFast đang lớn dần đều, cùng với đó là sự tăng cao của nhu cầu sạc điện tại các trạm sạc công cộng.

Nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dùng, VinFast đang ưu tiên triển khai xây dựng các trạm sạc xe ô tô điện, xe máy điện trên khắp 63 tỉnh thành phố. Dự kiến, sẽ có hơn 2.000 trạm sạc với hơn 40.000 cổng sạc cho xe điện được triển khai trong năm 2021 tại các địa điểm như: Bến / bãi đỗ xe công cộng; Siêu thị; Trung tâm thương mại; Trường Cao đẳng, Đại học; Khách sạn…

Văn hóa sạc tại nơi công cộng

Các quy ước không chính thức đối với việc sạc pin tại các trạm công cộng mà bạn cần biết là:

Chỉ sạc đầy 80% pin: Khi bạn đã sạc được đến 80%, hãy rút phích cắm sạc khỏi ô tô của bạn và di chuyển nó ra khỏi khoang sạc để những người khác có thể sử dụng nó.

Xe hybrid nên ưu tiên cho xe thuần điện: Nếu bạn đang sạc xe PHEV và một chiếc VinFast VF e34 cần điểm sạc của bạn, hãy nhường cho họ. Bởi lẽ, xe của bạn còn có một động cơ xăng để hoạt động, trong khi chiếc xe VinFast thì không. Chúng cần phải được sạc điện mới có thể tiếp tục vận hành trên đường.

Đừng rút phích cắm của người khác: Nếu bạn đang ở trạm sạc và bắt gặp một chiếc xe điện bị bỏ lại trong khoang sạc lâu, hãy hỏi nhân viên của trạm sạc xem họ có thể thông báo để chủ xe đến và di chuyển nó đi hay không.

Một số người cho rằng, việc rút phích cắm của một chiếc ô tô đã sạc xong là không sao, nhưng thực tế điều này không văn minh chút nào. Nếu bạn buộc phải làm điều đó, hãy để lại một tờ giấy ghi chú trên kính chắn gió của chiếc xe, giải thích lý do tại sao. Tuy nhiên, cũng cần nhớ rằng, một số đầu sạc không cho phép bạn rút phích cắm khi xe bị khóa.

Xếp gọn gàng cáp sạc khi đã sử dụng xong: Việc vứt dây cáp sạc bừa bãi có thể gây nguy hiểm cho chính bạn hoặc những người đến sau bởi vì chúng có thể bị cuốn vào gầm xe.

Chọn sạc chậm, nhanh hay siêu nhanh sẽ tốt hơn?

Một trong những câu hỏi phổ biến nhất đối với người lái xe EV là: Chọn sạc chậml; sạc nhanh; hay siêu nhanh sẽ tốt hơn? Dưới đây là giải đáp chi tiết của Daily Auto:

Sạc chậm

Chúng có thể mất nhiều thời gian hơn một chút, nhưng bộ sạc chậm (EV cấp 1) được cho là phương pháp đơn giản và thuận tiện nhất để sạc xe điện. Vì mất nhiều thời gian hơn nên sạc chậm là sự lựa chọn lý tưởng để sạc xe điện tại nhà, qua đêm.

Sạc nhanh

Một bước tiền so với sạc chậm là tùy chọn sạc nhanh (EV cấp 2) tại các trạm sạc công cộng hoặc tại các bãi đỗ của siêu thị; trung tâm mua sắm; rạp chiếu phim… Bạn cũng có thể lắp đặt trạm sạc nhanh tại nhà nếu muốn.

Tất nhiên, sạc nhanh sẽ nhanh hơn rất nhiều so với sạc chậm. Nếu bạn đang ở đâu đó và có ý định để xe điện của mình đậu một lúc thì đó thực sự là một giải pháp lý tưởng để sạc pin ô tô.

Sạc siêu nhanh

Như Daily Auto đã đề cập ở trên, bộ sạc siêu nhanh sử dụng dòng điện một chiều công suất cao để sạc lại ô tô trong thời gian nhanh nhất có thể. Nó có thể sạc đầy pin một chiếc ô tô điện đến 80% chỉ trong 15 phút. Với 20% còn lại, tốc độ sạc sẽ giảm để giúp bảo vệ pin. Có nghĩa là, tuổi thọ của pin được bảo vệ tối đa, ngay cả khi sử dụng nhiều pin.

Chính điều này làm cho chúng trở nên siêu tiện lợi; giảm lo lắng về phạm vi di chuyển; và làm cho ý tưởng sở hữu một chiếc xe điện hấp dẫn dẫn hơn nhiều đối với người dùng.

Điều đáng nói là chúng sử dụng một lượng điện năng khổng lồ – vì vậy, bạn sẽ khó có thể lắp đặt một trạm sạc siêu nhanh tại nhà. Thay vào đó, địa điểm bạn có thể tìm thấy chúng thường là tại các trạm dịch vụ trên đường cao tốc hoặc các trạm công cộng.

Vậy, chọn sạc chậm, nhanh hay siêu nhanh sẽ tốt hơn? Với những điều Chúng ta tổng kết được ở trên, rõ ràng, sạc siêu nhanh chính là sự lựa chọn tối ưu. Tuy nhiên, có 2 vấn đề là nó không tương thích với mọi loại xe và không thể lắp đặt trạm sạc tại nhà. Cuối cùng, lựa chọn sạc xe ô tô điện theo phương thức nào còn phải tùy thuộc vào tình huống thực tế.

Có nên mua ô tô điện?

Xe điện VinFast VF e34

Không thể phủ nhận rằng, việc sở hữu một chiếc ô tô điện cần phải suy nghĩ trước sau nhiều hơn khi so với với việc cân nhắc mua một chiếc xe ô tô chạy bằng nhiên liệu truyền thống. Tuy nhiên, có những lợi thế rất lớn mà bạn có thể xem xét như: chi phí bảo trì; chi phí nhiên liệu; và tác động đến môi trường.

Giá bán xe điện có thể ngang bằng với một số mẫu xe trên thị trường, nhưng chi phí vận hành lại ít hơn đáng kể. Trên hết, chúng không thải ra bất kỳ chất ô nhiễm nào gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. Và tất nhiên, việc không có khí thải là rất tốt cho các đô thị – nơi mà nồng độ bụi mịn PM2.5 luôn ở mức xấu, rất xấu, thậm chí là nguy hại cho sức khỏe.

Chính vì những lý do trên mà xe điện đang dần trở thành xu thế và chắc chắn trong tương lai không xa, nó sẽ soán ngôi của cũng chiếc xe chạy bằng nhiên liệu truyền thống để trở thành sự lựa chọn hàng đầu của người dùng.

Lời kết

Nếu bạn nghĩ rằng những vấn đề trong quá trình chuyển đổi sang xe điện nằm ở quá trình phát triển của chính các phương tiện này thì hy vọng rằng bài viết này của Daily Auto đã thay đổi suy nghĩ của bạn. Rõ ràng, xe điện là tương lai của ngành công nghiệp ô tô, nhưng không thể phủ nhận rằng, các trạm sạc xe điện là một rào cản lớn đối với sự phát triển của tương lai của ô tô điện.

Với sự phát triển của xe điện tại Việt Nam, chúng ta sẽ cần bao nhiêu trạm sạc? Chúng được đặt ở đâu? Ai sẽ vận hành chúng? Trên thực tế, con đường để đến được câu trả lời cho những câu hỏi trên là vô cùng quanh co và đầy rẫy những giao lộ. Nó sẽ liên quan và phụ thuộc vào tác động qua lại giữa các lựa chọn cung cấp điện; vận hành thị trường; chi phí điện; lựa chọn chính sách và cả hành vi của người tiêu dùng.

Tuy nhiên, với những bất ngờ mà VinFast đã và đang làm được, chúng ta hoàn toàn có thể hy vọng đến một tương lai là mật độ phủ sóng của trạm sạc điện tại Việt Nam sẽ tương đương hoặc gần tương đương với các trạm xăng. Không có gì là không thể, đúng không?